W poszukiwaniu Świąt Bożego Narodzenia…
Uczniowie z Koła Młodego Europejczyka (opiekun Igor Wypijewski) przygotowali dla Was małą świąteczną niespodziankę. Przez ostatnie dni i tygodnie część z nich intensywnie poszukiwała informacji o tym, jakie zwyczaje świąteczne panują w Europie? Inni zaś prowadzili mozolne badania statystyczne na temat tego, jak my – uczniowie i nauczyciele – spędzamy ten jeden z najbardziej magicznych dni w roku: Wigilię Bożego Narodzenia. Efektem ich ciężkiej pracy są dwie audycje (podcasty) oraz ciekawe wnioski, które prezentujemy poniżej.
Zapraszamy do lektury i wysłuchania audycji.
Wigilia Bożego Narodzenia – kulinarne „show” Europy
Wigilia jest wyjątkowym dniem – nie tylko ze względu na oczekiwanie, czy podniosłą atmosferę, ale również z powodów kulinarnych. W ten jeden dzień w roku jadamy inaczej niż zwykle – wspólnie (co bywa dziś rzadkością), ale i z poszanowaniem wielowiekowej tradycji. Na polskich stołach pojawiają się potrawy niezwykłe, których próżno szukać w codziennym jadłospisie. Jednak, jak się okazuje, podobnie jest w całej Europie. Wigilia jest swoistym kulinarnym „show”, gdzie głównymi bohaterami są potrawy nietypowe, oryginalne i czerpiące z dawnych tradycji (często już zapomnianych). Wiele z nich wymyka się wszelkim kanonom i normom. Ala, Gabi i Lena przygotowały dla Was wyjątkowy ranking: 10 najdziwniejszych potraw wigilijnych w Europie. Zapraszamy do wysłuchania ich audycji:
https://soundcloud.com/igor-wypijewski/najdziwniejsze-potrawy-wigilijne-w-europie
Ho, ho, ho – czyli kto przynosi prezenty w Europie?
Wbrew pozorom święty Mikołaj ma dużą konkurencję. W Polsce, ale i w Europie pojawia się cała plejada postaci, które wspólnie z Mikołajem roznoszą grzecznym dzieciom prezenty. Członkowie koła przebrnęli przez wiele europejskich tradycji i wybrali dla Was najbardziej charakterystyczne postacie, takie jak wiedźmy, demony, królowie, czy aniołki. Wysłuchajcie audycji o tym, kto roznosi prezenty na naszym kontynencie: https://soundcloud.com/igor-wypijewski/kto-przynosi-prezenty-w-europie
Szynka z bobra – czyli jak obchodzimy Wigilię?
Najstarsi uczniowie koła dostali najcięższe zadanie. Przeprowadzili ankietę szkolną, która pozwoliłaby nam zrozumieć, jak obchodzona jest Wigilia Bożego Narodzenia w naszych domach. Szczecin jest przecież miejscem wyjątkowym, gdzie stopiły się jak w tyglu różne tradycje i zwyczaje. Czy powstała jedna, nowa tradycja tych ziem, czy nadal kultywowane są różne? Zadaliśmy pięć prostych pytań:
- Ile potraw wigilijnych pojawia się na Twoim stole?
- Wymień trzy najczęściej występujące potrawy na Twoim stole wigilijnym.
- Ile osób pojawia się z reguły na Wigilii?
- Kiedy dostajesz prezenty? Wieczorem, czy rano?
- Czy śpiewacie kolędy?
Rozdaliśmy prawie 400 ankiet, z czego ponad 250 wróciło do nas z odpowiedziami. Co z nich się wyłania?
Ile potraw?
W odpowiedziach dominuje 12 potraw – przy rozpiętości od 2 aż do 35(!!!) potraw. Widać, że zwyczaj przygotowywania dwunastu potraw nadal jest silnie zakorzeniony w naszych domach.
Trzy najczęściej występujące potrawy
Zwycięzcą rankingu został barszcz czerwony, który znokautował konkurencję! Czy jest on tak popularny w naszych domach, czy może jest wynikiem dziecięcych gustów? Dalej mamy pierogi, karpia i sałatki. W zestawieniu pojawiają się też potrawy unikatowe, takie jak kutia, czy kluski z makiem – są jednak rzadko wspominane. Nie brakowało też kurczaka z surówką, co może być próbą sprostowania dziecięcym smakom w czasie wigilijnej wieczerzy. Rzadziej pojawiają się ciasta – najczęściej makowiec i sernik.
Ile osób?
Przy naszych stołach najczęściej zasiada od 5 do 10 osób. Bywały odpowiedzi sięgające nawet kilkudziesięciu osób, ale to mniejszość. Kilka i kilkanaście osób przy wigilijnym stole ukazuje, że dla wielu z nas są to święta rodzinne w większym gronie.
Kiedy prezenty?
W przypadku tego pytania interesowało nas, czy zwyczajowo prezenty rozdawane są po wieczerzy wigilijnej, czy może w pierwszy dzień świąt. Okazuje się, że wieczorny zwyczaj (lub popołudniowy) silnie tkwi w naszej tradycji. Dzieci jedynie narzekały, że część dorosłych mogłaby powstrzymać się od „zwyczajowego”: no, a teraz zjadłbym ciasto i napił się kawy!
Czy śpiewamy kolędy?
Najbardziej intrygujące pytanie! Czy zwyczaj wspólnego śpiewania kolęd przetrwał, czy jednak zanika i zastępuje go puszczanie muzyki z nośników, Internetu czy telewizji? I tu mamy zaskoczenie, ale bardzo miłe. Większość dzieci odpowiedziała, że śpiewają kolędy. Brawo!
Widać zatem, że w pewnym stopniu powstaje na naszych oczach nowa tradycja, która jest efektem ujednolicania się różnych zwyczajów, a barszcz z pasztecikiem jest bezapelacyjnie kulinarnym królem Szczecina.
